Botoks (Botulinum Toksin) Nedir? Botoks Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Botoks nedir?

Botoks, tıbbi adıyla Botulinum toksin, Clostridium botulinum adlı bakteriden elde edilen bir proteindir. Sinir iletilerinin kaslara ulaşmasını geçici olarak durdurarak kasların kasılmasını önler. Böylece mimiklerden doğan kırışıklıklar azalır ve cilt daha düz bir görünüm elde eder.

Botoks cerrahi bir işlem değildir. Enjeksiyon yoluyla uygulanır ve doğru dozlarda yapıldığında güvenli kabul edilir. Ancak yanlış uygulamalar ya da bilinçsizce yapılan işlemler ciddi riskler oluşturabilir.

Botoks’un etkisi ne kadar sürer?

Botoksun etkisi kalıcı değildir. Uygulama sonrası ilk sonuçlar 3–7 gün içinde ortaya çıkar, maksimum etki ise yaklaşık 2. haftada görülür. Ortalama etki süresi 4–6 ay arasındadır.

Sürenin uzunluğu; kişinin yaşı, cilt yapısı, yaşam tarzı, kas hareketlerinin yoğunluğu ve metabolizmasına göre değişiklik gösterebilir. Etki azalmaya başladığında, genellikle 5–6 ay içerisinde yeniden uygulama yapılması gerekir.

Botoks işlemi sonrası iyileşme süreci

Botoks enjeksiyonu sonrasında iyileşme süresi oldukça kısadır. Kişiler çoğunlukla işlemden hemen sonra günlük hayatlarına dönebilir. Ancak dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır:

İlk 24 saat ağır egzersiz yapılmamalıdır. İşlem yapılan bölgeye masaj yapılmamalıdır.. İlk gece yüzüstü yatmaktan kaçınılmalıdır.. Alkol tüketimi ertelenmelidir.. Bazı kişilerde hafif kızarıklık veya morluk görülebilir. Bu etkiler birkaç gün içinde kendiliğinden geçer.

Uzmanlar Ne Diyor ?

Genel bir önlem olarak, Botox uygulamasından hemen sonra eve gidilmeli ve dinlenilmelidir . Enjeksiyonlardan sonraki bir veya iki gün boyunca yorucu bir şey yapılmamalı ve bir ila iki hafta boyunca lazer/IPL tedavileri, yüz bakımı ve yüz masajından kaçınılmalıdır. Bu, toksinlerin yerinden oynamasını ve (artan kan dolaşımı veya doğrudan basınç nedeniyle) çevredeki kaslara yayılmasını en aza indirmek içindir.

BOTULINUM TOXIN, Nigam, P K; Nigam, Anjana

Botoks’un zararları ve yan etkileri

Doğru ellerde ve uygun dozlarda uygulandığında botoks güvenli kabul edilir. Ancak her medikal işlem gibi bazı riskleri vardır. En sık görülen yan etkiler şunlardır:

• Enjeksiyon bölgesinde kızarıklık, morluk veya şişlik
• Hafif baş ağrısı
• Geçici yüz asimetrisi (örneğin kaşların eşit görünmemesi)
• Göz kapağında geçici düşüklük
• Çok nadir olarak alerjik reaksiyonlar

Yan etkiler genellikle uzun sürmeyip birkaç gün içinde kaybolur.

Kalıcı riskler ise uzman olmayan kişiler tarafından yapılan uygulamalarda ortaya çıkabilir.

Botoks kremi diye bir şey yoktur

Son yıllarda kozmetik pazarda “botoks kremi” veya “botoks etkili krem” adıyla birçok ürün satılmaktadır. Ancak şunu bilmek gerekir ki: Botoks kremi diye bir şey yoktur.

Botulinum toksin yalnızca enjeksiyon yoluyla etki gösterebilir. Kremler ve serumlar cilde faydalı olabilir, kırışıklıkları azaltmaya veya nem dengesini sağlamaya yardımcı olabilir. Ancak kas hareketlerini durdurma etkisi yoktur.

Botoksun iğnesiz alternatifi olarak tanıtılan argireline adlı peptid, mimik kaslarının hareketini hafifçe azaltabilir. Böylelikle kırışıklık görünümünün bir miktar hafiflemesine sebep olur. Argireline hakkında detaylı bilgiye bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Gebelikte botoks güvenli mi?

Hamilelik ve emzirme döneminde botoks uygulaması önerilmez. Botulinum toksininin anne ve bebek üzerindeki etkileri hakkında yeterli bilimsel veri bulunmamaktadır. Bu nedenle gebeler botoks yaptırabilir mi? sorusunun yanıtı olumsuzdur.

Gebelik sürecinde estetik kaygılardan çok, bebeğin sağlığı öncelikli olmalıdır. Bu dönemde botoks yerine güvenli kozmetik ürünler tercih edilebilir.

Botoks’un estetik dışı kullanım alanları

Botoks yalnızca estetik amaçlarla değil, medikal tedavilerde de kullanılmaktadır.

Migren Tedavisi

Kronik migren hastalarında botoks enjeksiyonları, baş ve boyun bölgesindeki sinir uçlarını bloke ederek ağrı sıklığını ve şiddetini azaltabilir. FDA tarafından da onaylanan bu yöntem, özellikle ilaç tedavisinden fayda görmeyen kişiler için önemli bir seçenek haline gelmiştir

Aşırı Terleme Tedavisi (Hiperhidroz)

Botoks, ter bezlerini uyaran sinir sinyallerini geçici olarak durdurur. Koltuk altı, avuç içi veya ayak tabanında görülen aşırı terleme sorunlarında oldukça başarılıdır. Etkisi ortalama 6–8 ay sürer.

Diğer Tıbbi Kullanımlar

• Kas spazmları
• Şaşılık tedavisi
• Diş sıkma (bruksizm)
• Boyun kası spazmları

Bu kullanım alanları botoksun yalnızca estetik değil, aynı zamanda tıbbi faydaları da olduğunu gösterir.

Botoks sonrası nelere dikkat edilmeli?

Botoksun etkisini korumak ve yan etki riskini en aza indirmek için uygulama sonrası şu noktalara dikkat edilmelidir:

• İlk 24 saat boyunca sıcak banyo, sauna veya hamamdan uzak durulmalıdır.
• Yatarken baş yukarıda tutulmalıdır.
• Enjeksiyon yapılan bölgeye dokunulmamalıdır.
• Doktor önerisi olmadan kan sulandırıcı ilaç kullanılmamalıdır.

Bu basit önlemler sayesinde işlemden daha iyi sonuç almak mümkündür.

Keratin botoks nedir?

Son dönemlerde saç bakımında sıkça duyulan bir yöntem olan keratin botoks, aslında botulinum toksinle hiçbir ilgisi olmayan bir uygulamadır.

Keratin botoks, saç tellerine yoğun keratin yüklemesi yapılarak kırıkları onarmayı, elektriklenmeyi azaltmayı ve saçların daha parlak görünmesini sağlamayı amaçlar. İsminin “botoks” olması, saçlara yenilenmiş bir görünüm kazandırmasıyla ilgilidir. Tıbbi botoks ile karıştırılmamalıdır.

Botoks yaptırmayı düşünenler için öneriler

Uygulama mutlaka alanında uzman hekimler tarafından yapılmalıdır.

İşlem öncesinde kullanılan ilaçlar ve sağlık geçmişi doktora bildirilmelidir.

İlk kez yaptıranlar için düşük dozlarla başlanması önerilir.

Botoksun kalıcı bir işlem olmadığı, düzenli aralıklarla yenilenmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Sıkça Sorulan Sorular

Botoksun etkisi ne kadar sürer?

Etkisi ortalama 4–6 ay sürer. İlk etkiler 3–7 gün içinde görülür, maksimum etki ise yaklaşık 2. haftada ortaya çıkar. Etki süresi, yaş, cilt yapısı, yaşam tarzı ve kas hareketlerine bağlı olarak değişebilir. 

Botoks sonrası iyileşme süreci nasıldır?

Botoks enjeksiyonundan sonra iyileşme süresi kısa olup çoğu kişi günlük hayatına hemen dönebilir. Ancak ilk 24 saat ağır egzersiz yapılmamalı, enjeksiyon bölgesine masaj yapılmamalı ve ilk gece yüzüstü yatılmamalıdır. Hafif kızarıklık veya morluk birkaç gün içinde geçer.  

Gebelikte botoks güvenli midir?

Hamilelik ve emzirme döneminde botoks önerilmez. Anne ve bebek sağlığı açısından yeterli bilimsel veri bulunmamaktadır.  

Botoks, doğru uygulandığında hem estetik hem de medikal fayda sağlayan etkili bir yöntemdir. Kırışıklık tedavisinin yanı sıra migren ve aşırı terleme gibi sağlık sorunlarında da önemli bir tedavi seçeneği olabilir. Ancak her medikal uygulama gibi riskler taşıdığı için uzman kişiler tarafından yapılmalıdır. Uygulama öncesinde kişisel sağlık durumunuz ve beklentileriniz açısından en doğru yönlendirmeyi alabilmek için mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

Bu yazı Primum Pharma ekibinden Eczacı Arzum Çetin tarafından yazılmıştır.