Image
13 Kasım, 2025

Ciltte Yanma Hissi Neden Olur? Yanma Hissi ve Tedavisi

Ciltte yanma hissinin en yaygın nedenleri nelerdir?

Cilt Bariyerinin Zayıflaması

Cildin üst tabakası (stratum corneum), dış etkenlere karşı doğal bir koruyucu bariyer görevi görür. Bu bariyer hasar gördüğünde cilt daha geçirgen hâle gelir ve sinir uçları daha kolay uyarılır. Sonuç olarak, kişi ciltte yanma hissi, kızarıklık veya batma gibi reaksiyonlar yaşayabilir.

  • Aşırı temizleme, sert peelingler, alkol oranı yüksek tonikler veya yüksek konsantrasyonlu aktif maddeler (örneğin glikolik asit) bu bariyeri zayıflatabilir.
  • Bariyer fonksiyonunun bozulmasının özellikle atopik dermatitli kişilerde yanma ve hassasiyet şikâyetlerini artırabilir.

Cilt bariyerinin bozulması, birçok iltihaplı cilt hastalığının temel özelliğidir. Özellikle atopik dermatit ve sedef hastalığında bu durum iyi bilinmektedir. Nemlendiriciler, bu tür cilt sorunlarının tedavisinde önemli bir rol oynar ve artık cilt bariyeri üzerindeki etkileri daha iyi anlaşılmaktadır.

The Skin Barrier and Moisturization: Function, Disruption, and Mechanisms of Repair, Skin Pharmacology and Physiology, 2023

Kozmetik Ürünlere Karşı İrritasyon veya Alerjik Reaksiyon

Yeni bir krem, serum veya tonik kullanmaya başladıktan kısa süre sonra ciltte yanma, kızarıklık ve kaşıntı hissediyorsanız bu bir irritasyon veya kontakt alerjisi belirtisi olabilir.

  • Glikolik asit, retinol, yüksek konsantrasyonlu C vitamini gibi aktif içerikler ilk kullanımda hafif yanma yapabilir. Ancak bu his uzun süreliyse veya şiddetleniyorsa cilt tolerans göstermiyor olabilir.
  • Özellikle tonik sonrası ciltte yanma hissi yaşayanlarda alkol veya mentol içeren formüller başlıca tetikleyicilerdendir.

Dermaroller ve Dermapen Gibi Uygulamalar Sonrası

Dermaroller veya dermapen işlemleri sonrası ciltte mikroskobik kanallar açıldığı için, işlem sonrası kısa süreli yanma ve batma hissi normaldir. Ancak uzun süren veya kabarma, kaşıntı ve kızarıklıkla seyreden yanmalar enfeksiyon veya aşırı hassasiyetin işareti olabilir.

Mevsimsel Değişiklikler ve Çevresel Faktörler

Soğuk hava, rüzgâr, ani sıcaklık değişimleri veya güneş ışınlarına uzun süre maruz kalmak da ciltte ani yanma ve hassasiyet yaratabilir. Özellikle kış aylarında hava neminin azalması ciltte kuruluk ve yanmayı tetikler. Mevsim geçişlerinde cilt bakımı rehberimizi okumak için tıklayınız.

Tıbbi veya Dermatolojik Durumlar

Bazı cilt hastalıkları ve sistemik sorunlar da yanma hissine yol açabilir:

  • Rosacea (Gül Hastalığı): Özellikle yüzde kızarıklık ve yanma ile kendini gösterir.
  • Atopik Dermatit (Egzama): Bariyer bozukluğu nedeniyle yanma ve kaşıntı sık görülür.
  • Kontakt Dermatit: İrritan veya alerjen teması sonrası lokal yanma ve kızarıklık oluşur.
  • Sinirsel Kökenli (Nöropatik) Yanma: Diyabet veya sinir hasarı olan bazı kişilerde cilt yüzeyinde yanma ve batma hissi gelişebilir.

İltihaplı cilt hastalıklarında yanma hissi ve yönetimi nasıldır?

Kronik iltihaplı cilt hastalıkları, ciltteki yanma hissinin en önemli ve tedaviye en dirençli nedenlerindendir.

1. Sedef Hastalığında (Psoriasis) Yanma Hissi ve Yönetimi

Sedef hastalığı, cilt hücrelerinin anormal derecede hızlı çoğalmasıyla karakterize, kronik, bağışıklık sistemi kaynaklı bir hastalıktır.

Sedef Hastalığı Semptomları ve Yanma

Sedefin en belirgin semptomları gümüşi pullarla kaplı, kalın, kırmızı plaklardır. Bu plaklar genellikle şiddetli kaşıntıya yol açar. Ancak, sedef hastaları kaşıntının yanı sıra şiddetli yanma ve batma hissi de yaşayabilirler.

  • İltihaplanma: Sedef plaklarındaki kronik iltihaplanma, cildin alt katmanlarındaki sinirleri doğrudan uyararak yanma ve ağrıya neden olabilir.
  • Aşırı Kuruluk: Pullanma ve hızlanmış hücre döngüsü, cilt bariyerini zayıflatır ve ciddi kuruluğa yol açar. Kurumuş cilt, çevresel etkenlere karşı daha hassas ve yanmaya eğilimlidir.
  • Koebner Fenomeni: Travma (kaşınma, sürtünme) sedef lezyonlarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Yoğun kaşıma sonucu oluşan mikro-travmalar, yanma hissini artırabilir ve yeni plakları tetikleyebilir.

Sedef Hastalığında Yanma Hissine Ne İyi Gelir?

Sedef tedavisinde amaç, hem iltihabı kontrol altına almak hem de bozulan cilt bariyerini onarmaktır.

  • Yoğun Nemlendirme: Kalıntısız ve yoğun kıvamlı nemlendiriciler (özellikle seramid ve gliserin içerenler) cilt bariyerini onararak su kaybını azaltır ve sinir uçlarının tahriş olmasını engeller. Nemlendiriciler, kuru ve çatlamış ciltteki yanma hissini hızla yatıştırabilir. Günde en az iki kez ve banyo/duş sonrası birkaç dakika içinde uygulanmalıdır.
  • Yatıştırıcı Topikal İçerikler:
  • Pirokton Olamin: Antimikrobiyal ve antienflamatuar özelliklere sahiptir. Mikrobiyal dengeyi destekleyerek kaşıntı, kızarıklık ve dolayısıyla yanma hissini azaltmaya yardımcı olabilir.
  • Farmasötik Formun Önemi: Sedef hastalığı gibi geniş ve kalın plakların olduğu durumlarda, sprey formunda sunulan topikal ürünler, lezyonlara temassız, hijyenik ve eşit dağılım sağladığı için tercih edilebilir. Uygulama kolaylığı ve hijyenik olması, lezyonların tahriş edilmesini önlemeye yardımcı olabilir.
  • Hassas Temizlik: Cildi tahriş etmeyen, sabun ve deterjan içermeyen, pH'ı cilde uygun, nazik temizleyiciler kullanılmalıdır. Aşırı sıcak su ve lif/fırça gibi mekanik uygulamalardan kesinlikle kaçınılmalıdır.

Blue Cap® Sprey'i detaylı incelemek için ürün başlığına tıklayınız.

2. Atopik Dermatit (Egzama)

Atopik dermatit (AD), kronik kaşıntılı ve iltihaplı bir cilt hastalığıdır. Yanma ve kaşıntı, AD'nin en belirgin semptomlarıdır.

  • Neden: AD'nin temelinde genetik bir bariyer bozukluğu (özellikle Filaggrin proteinindeki kusurlar) yatar. Bu bozukluk, cildin alerjenlere ve tahriş edicilere karşı aşırı reaksiyon vermesine neden olur.
  • Yanma Yönetimi: Tedavide amaç, bariyeri onarmak ve iltihabı azaltmaktır. Seramid ve Pirokton Olamin içeren nemlendiriciler bariyeri onarır, cildi yatıştırır ve kaşıntı-yanma döngüsünü kırar.

Blue Cap® Köpük'ü detaylı incelemek için ürün başlığına tıklayınız.

3. Rozasea (Gül Hastalığı)

Rozasea, özellikle yüzde kızarıklık, kılcal damar genişlemesi ve sivilce benzeri lezyonlarla karakterize kronik bir yüz hastalığıdır.

  • Neden: Rozasea'da nörovasküler disregülasyon (sinir ve damar kontrolündeki bozukluk) ve aşırı duyarlı cilt bariyeri ana rollerdedir. Hastalar, genellikle sıcaklık değişimleri veya alkol gibi tetikleyicilerle anında şiddetli yanma ve batma hissi yaşarlar.
  • Yanma Yönetimi: Krem veya losyon formları, rozasea gibi yüzeyel hassasiyetin ön planda olduğu, daha ince cilt durumlarında cildin nemini korumak ve yatıştırmak için daha uygun olabilir. Sprey formüller, bazı hassas ciltlerde veya yüz bölgelerinde aşırı kurumaya neden olabilir, bu nedenle cilt durumuna uygun form seçimi kritiktir.

Blue Cap® Krem'i detaylı incelemek için ürün başlığına tıklayınız.

4. Seboreik Dermatit

Yağlı bölgelerde (saç derisi, burun kenarları, göğüs) kızarıklık ve yağlı pullanma ile kendini gösterir.

  • Neden:  Hastalık, aşırı sebum (yağ) üretimi zemininde, cildin doğal florasında bulunan Malassezia mayasının aşırı çoğalması ve buna karşı gelişen iltihabi tepki sonucu oluşur. Stres ve iklim değişiklikleri gibi faktörler semptomları tetikleyebilir.  
  • Yanma Yönetimi: Pirokton Olamin ve/veya antifungal ajanlar içeren ürünler mantar popülasyonunu kontrol altına alarak yanma ve pullanmayı azaltır. Nazik temizlik, aşırı yağ alma çabasıyla yapılan agresif uygulamalardan kaçınılması esastır.

Ciltte yanma hissini tetikleyen yaygın durumlar nelerdir?

Yanlış Ürün Kombinasyonları

Retinol + AHA/BHA asitleri gibi güçlü içeriklerin üst üste kullanılması cilt bariyerini aşırı zorlayarak yanma ve hassasiyete yol açabilir. Bu nedenle aktif içeriklerin yavaş yavaş rutine eklenmesi önemlidir.

Glikolik Asit ve Retinol Kullanımı

Glikolik asit veya retinol kullanımı sırasında ciltte yanma şikâyeti özellikle ilk haftalarda sık görülür. Dermatolojik literatürde, glikolik asit uygulamalarında epidermal geçişin artması nedeniyle sinir uçlarının geçici olarak uyarıldığı belirtilmektedir. Doğru glikolik asit kullanımını detaylıca incelediğimiz yazımızı okumak için tıklayınız.

Yanlış Temizlik Alışkanlıkları

Sık yıkama, sıcak suyla temizlik ya da sert yüz temizleme fırçaları cildi tahriş ederek kızarıklık, batma ve yanma şikâyetlerini artırabilir. Cilt bariyerini zedeleyen mekanik uygulamalar yerine çift aşamalı temizlik hakkında bilgi almak için tıklayınız.

Ciltte Yanma Hissine Ne İyi Gelir?

Ciltte yanma hissini hafifletmek için öncelikle cilt bariyerini güçlendiren nazik ürünler tercih edilmelidir. Parfüm ve alkol içermeyen temizleyiciler, seramid, hyaluronik asit ve niasinamid gibi bileşenler içeren nemlendiriciler cildin rahatlamasına yardımcı olur. Güneş koruyucu kullanımı, aktif içeriklerin (retinol, AHA/BHA gibi) yavaş yavaş rutine eklenmesi ve aşırı sıcak suyla temizlikten kaçınmak da yanma hissini azaltır.

Ciltte Yanma ve Kızarıklık Nasıl Geçer?

Yanma ve kızarıklığın geçmesi için cilt bariyerini destekleyen rutinler önemlidir. Cildi tahriş eden ürünleri bırakmak, uygun nemlendirici ve yatıştırıcı içeriklerle desteklemek, gerekirse dermatolojik kontrollü formüller kullanmak belirtileri azaltır. Ayrıca soğuk kompres uygulamaları veya tahriş olmuş bölgeyi koruyacak nazik bakım ürünleri de kızarıklık ve yanma hissini hızlıca hafifletebilir.

Ciltte Yanma Hissine Karşı Alınabilecek Önlemler

Cilt Bariyerini Onarmaya Yönelik Bakım

  • Sert asitler içermeyen, parfüm içerik sırasında son sıralarda yer alan nazik temizleyiciler tercih edilmelidir.
  • Nemlendirici içeriklerde seramid, hyaluronik asit ve niasinamid gibi bariyer güçlendirici bileşenlere yer verilmesi faydalıdır.
  • Güneş koruyucu kullanımı özellikle önemlidir çünkü UV ışınları hassas ciltte yanma hissini artırabilir. Komedojenik olmayan güneş kremi rehberimizi incelemek için tıklayınız.

Pirokton olamin, antimikrobiyal özellikleriyle bilinen bir bileşiktir. Özellikle mikrobiyal dengenin bozulduğu ciltlerde kaşıntı, kızarıklık ve yanma hissini azaltmaya yardımcı olabilir. Bilimsel çalışmalarda pirokton olaminin hem mantar hem de bakterilere karşı etkili olduğu ve cilt bariyerini desteklediği gösterilmiştir. Bu özellikleriyle hassasiyet eğilimli ciltlerde dengeleyici bir rol oynayabilir.

Ürün Önerisi

Blue Cap Sprey, üretimin kullanılan Moleküler Aktivasyon Teknolojisi ile güçlendirilmiş içeriği  sayesinde yüksek etki gösterir. Soğutucu etkisi ile yanma hissine karşı yardımcı olur. 

Blue Cap® Sprey'i detaylı incelemek için ürün başlığına tıklayınız.

Kortizon içermeyen Blue Cap ailesini detaylı incelemek için tıklayınız.

İçeriklere Yavaş Alıştırma

Retinol veya asit gibi aktif içerikler kullanılıyorsa, haftada 1–2 kez başlayarak cildin toleransı artırılabilir. Bu süreçte nemlendirici ve bariyer onarıcı ürünlerle desteklemek yanma riskini azaltır.

Dermatolojik Kontrol

Eğer yanma hissi uzun süredir devam ediyorsa veya ciltte kabarma, döküntü, şiddetli kaşıntı gibi ek bulgular varsa mutlaka bir dermatoloğa başvurulmalıdır.

Yaş Gruplarına ve Mevsimlere Göre Yanma Hissinin Görülme Sıklığı

Gençlerde (15–25 Yaş)

Akne tedavileri, aşırı temizleme ve aktif içeriklerin kontrolsüz kullanımı nedeniyle ciltte yanma ve batma hissi sık görülür.

Orta Yaş (25–45 Yaş)

Anti-aging içeriklerin yoğun kullanıldığı bu dönemde retinol ve kimyasal eksfolyanlara bağlı yanma şikâyetleri ön plandadır.

Olgun Cilt (45 Yaş ve Üzeri)

Cilt inceldiği ve bariyer fonksiyonu azaldığı için çevresel etkenlere karşı daha duyarlı hâle gelir. Bu da özellikle kış aylarında kızarıklık ve yanma hissinin artmasına yol açabilir.

Mevsimsel Değişiklikler

  • Kış: Kuruluk ve rüzgâr yanma şikâyetlerini artırır.
  • Yaz: Güneş ışığı ve terlemeyle birlikte irritasyon ve yanma daha sık ortaya çıkar.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Ciltte yanma hissi nasıl geçer?

Cilt bariyerini onaran nazik bakım rutini, nemlendirici kullanımı ve tetikleyici maddelerden kaçınmak yanma hissini hafifletir. Eğer şikâyet uzun sürüyorsa dermatolojik muayene önerilir.

Retinol ciltte yanma yapar mı?

Retinol, hücre yenilenmesini hızlandırdığı için özellikle başlangıçta yanma, batma ve pullanma yapabilir. Cilt alıştıkça bu etkiler azalır.

Ciltte yanma hissine ne iyi gelir?

Bariyer güçlendirici nemlendiriciler, parfüm içermeyen ürünler, güneş koruyucu kullanımı ve aşırı aktif içeriklerden uzak durmak iyi gelir.

Bu yazı Primum Pharma ekibinden Eczacı Nil Eker tarafından yazılmıştır.

Abone Ol

E-posta adresini bırakarak bültenimize ücretsiz abone olabilirsin!

DİĞER BLOGLAR