Zona, su çiçeği hastalığına da neden olan Varicella Zooster virüsünün vücutta aktifleşmesi sonrası deride ağrılı döküntüler görülmesine neden olan bir viral hastalıktır. Çocuklukta geçirilen su çiçeği ile birlikte vücuda giren Varicella Zooster virüsü vücuttan tam olarak atılmaz, sinir köklerinde uyku halinde kalır. Bu inaktif uyku hali boyunca herhangi br semptom göstermese de, yıllar sonra bağışıklık sisteminin zayıfladığı bir anda virüs tekrar aktifleşebilir ve zonaya yol açabilir.
Zona kelimesi latince “kemer” anlamına gelir ve ciltte kemer veya bant gibi yayılan döküntüler için kullanılır.
Zona hastalığı da genellikle bant şeklinde, ağrılı, yanıcı ve batıcı, su dolu kabarcıklarla kendini gösterir. Vücudun bir bölgesinde başlayan ağrı ve yanma hissi birkaç gün içerisinde döküntü ve kabarcıklara dönüşür.
Özellikle bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler, yoğun stres yaşayanlar ve kronik hastalığı olanlarda görülme ihtimali daha yüksektir.
Zona hastalığı genellikle 3 evrede ilerler. Bu evreler başlangıç, döküntü ve iyileşme evreleridir. Bu evreleri detaylıca inceleyecek olursak:
Zona, ağrılı geçirilen bir hastalık olması nedeniyle belirtilerin hissedildiği ilk andan itibaren doktorunuza başvurmanız ve tedavinize erken başlamanız çok önemlidir.
Cildinizde daha önce hissetmediğiniz bir ağrı, yanma ve karıncalanma hissi başladıysa ve buna ateş ile halsizlik eşlik ediyorsa, vakit kaybetmeden aile hekiminize ya da bir dermatoloji uzmanına başvurmalısınız.
Yüz bölgesinde, özellikle de göz çevresinde bu belirtiler görülüyorsa, görme kaybı riski nedeniyle en kısa sürede doktor kontrolü gereklidir.
Zona yaralarının iz kalmadan iyileşmesi için doğru tedaviyi doğru zamanda almanız çok önemlidir.
Zona hastalığını atattıktan sonra dahi devam eden ağrılar (postherpetik nevralji) olabilir, bu durumda ne acil şekilde doktorunuza danışmalısınız.
Zona hastalığı bir kişiden diğerine direkt zona olarak bulaşmaz. Zona ve su çiçeğini meydana getiren virüs aynı virüstür.
Bu nedenle, daha önce suçiçeği geçirmemiş veya suçiçeği aşısı olmamış kişiler, zona hastasının döküntülerindeki virüse temas ettiklerinde öncelikle suçiçeği hastalığına yakalanır.
Hamileler, yeni doğan bebekler ve bağışıklığı düşük bireylerle temas bu süreçte kesinlikle sınırlandırılmalıdır.
Su çiçeği geçiren bu kişinin sinir köklerinde sessizce beklemeye başlayan virüs, bağışıklık sistemi zayıfladığında tekrar aktive olur ve zona ortaya çıkar.
Özetle zona bir kişiden diğerine direkt bulaşmaz fakat ilk önce su çiçeği, sonrasında da zonaya neden olabilen virüs kişiden kişiye bulaşabilir.
Su çiçeği geçiren veya aşılanan bireyler bu virüse bağışıklık geliştirdikleri için zona hastasından hastalık kapmazlar.
Zona geçiren bir kişide, ciltteki döküntüler kuruyana kadar virüs bulaşıcıdır. Bu nedenle:
Döküntüler kuruduktan sonra, doktorunuzun onayı ile hayatınıza aynı şekilde devam edebilirsiniz.
Zona tedavisinde erken tedavi çok önemlidir. Belirtiler başladıktan sonraki 72 saat içerisinde aile hekiminize veya dermatoloji uzmanınıza başvurmalısınız.
Kabarcıklar genellikle 7-10 gün içerisinde kurur ve tüm hastalık süreci genellikle 3-5 hafta içinde tamamlanır.
Ancak sinir ağrısı yaşayan hastalarda bu iyileşme süresi daha da uzayabilir.
Doktorunuz size bu virüs kaynaklı hastalığın tedavisi için antiviral ilaçlar reçeteleyecektir.
Antiviral ilaçlar, virüsün yayılmasını yavaşlatır, hastalığın ilerlemesini engeller ve komplikasyon gelişme ihtimalini azaltır. Bu sebeple size reçetelenen ilaçları aksatmadan kullanmalısınız.
Zona ile birlikte gelen ağrı için doktorunuz size ağrı kesiciler de reçeteleyecektir. Ağrı kesicilerin yan etkilerinden korunmak ve mide sağlığınızı korumak için eczacınızın önerilerine uymalısınız. Ağrınızın şiddetine göre doktorunuzun reçeteleyeceği ağrı kesici değişebilir.
Cildinizdeki yaralar için yatıştırıcı losyonlar da reçetelenebilir. Bulaşı önlemek adına tedaviniz süresince kullanacağınız losyonları veya kremleri diğer aile üyelerinizle paylaşmamalısınız.
Tedavinizde en etkili sonuç verecek bir diğer reçete ise dinlenmek olacaktır. Yeterli uyku ve dengeli beslenme ile vücut direncinizi arttırmalı, bağışıklık sisteminizin virüsle mücadelesine destek olmalısınız.
Zona sonrası döküntüler geçse bile bazı kişilerde haftalar hatta aylar süren sinir ağrısı kalabilir. Bu durum postherpetik nevralji olarak adlandırılır.
Bu ağrının kontrolü her ağrı kesiciyle mümkün olmayabilir. Bu nedenle doktorunuzun size önerdiği tedavi planına sadık kalmalı, doktorunuzun önermediği kür, çay ve benzeri ürünleri kullanmamalısınız.
Zona hastalığının ilk teşhisini koyacak ve sizi uzman doktora yönlendirecek kişi aile hekiminizdir. Dermatoloji hekiminize başvurmanız da doğru olacaktır. Göz çevresinde çıkan zona ve uzun süreli ağrılar için dermatoloji hekiminiz sizi göz hastalıkları veya nöroloji bölümlerine de yönlendirebilir.
Vücutta sıvı dengesinin korunması, sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek için oldukça önemlidir. Ancak bazı durumlarda dokuların arasında normalden fazla sıvı birikir ve bu durum ödem olarak adlandırılır. Ödem, genellikle ayak bileklerinde, ellerde, bacaklarda veya...
Güneş kremi seçerken SPF değerinin önemini ve doğru kullanım yöntemlerini öğrenin. SPF 30 ile SPF 50 arasındaki farkları ve cilt tipine göre en uygun güneş koruyucuyu keşfedin.
Zona, su çiçeğine neden olan Varicella Zoster virüsünün yıllar sonra yeniden aktifleşmesiyle ortaya çıkan, ağrılı ve su dolu kabarcıklarla seyreden bir hastalıktır. Genellikle bağışıklık sistemi zayıfladığında görülür ve erken tedavi ile komplikasyonlar önlene...
