Ciltte kaşıntı neden olur?
Ciltte kaşıntının birçok nedeni olabilir. Bazı en yaygın sebepler şunlardır:
Dermatolojik Rahatsızlıklar: Egzama, atopik dermatit, sedef hastalığı, seboreik dermatit gibi kronik cilt hastalıkları kaşıntının en sık nedenlerindendir.
Alerjik Reaksiyonlar: Gıda, ilaç, böcek ısırıkları ve temasa bağlı alerjenler kaşıntıya neden olabilir.
Enfeksiyonlar: Ciltte kaşıntıya neden olabilen mantar enfeksiyonları, uyuz gibi paraziter hastalıklar ve suçiçeği gibi viral enfeksiyonlar, doğrudan bağışıklık sistemini etkileyerek veya cilt bariyerini bozarak etkili olabilir.
Sistemik Hastalıklar: Karaciğer hastalıkları (safra stazı), böbrek yetmezliği, diyabet, tiroit hastalıkları gibi durumlarda vücutta yaygın kaşıntı görülebilir.
Psikolojik Kaşıntı: Stres, anksiyete ve obsesif düşüncelerle ilişkili olarak ortaya çıkabilir.
İlaçlar: Bazı reçeteli ilaçlar (örneğin opioidler, bazı tansiyon ilaçları, kemoterapi ajanları) kaşıntıya sebep olabilir.
Ciltte gece kaşıntısı neden olur?
Gece kaşıntısı, özellikle uykuya geçişi zorlaştırması sebebiyle hayat kalitenizi bir hayli düşürebilir. Bazı nedenleri ise şu şekildedir:
Sirkadiyen Ritim Etkisi: Akşam saatlerinde cilt sıcaklığındaki doğal artış, sinir uçlarını daha duyarlı hale getirerek kaşıntı hissini artırabilir.
Histamin Düzeylerindeki Artış: Gece boyunca histamin seviyelerinde meydana gelen artış, kaşıntının yoğunlaşmasına neden olabilir.
Paraziter Etkenler: Uyuz gibi paraziter hastalıklarda kaşıntı geceleri daha belirgin hale gelir. Eğer aile üyelerinde de benzer kaşıntılar varsa bulaşıcı bir durumdan şüphelenilmelidir. Hemen aile hekimine veya dermatoloğa danışılarak bulaşmayı engelleyecek önlemler alınmalıdır.
Ortam Kaynaklı Etkenler: Yetersiz durulanan çarşaflar, deterjan kalıntıları veya toz akarları gibi çevresel etkenler gece kaşıntısını tetikleyebilir.
Ciltte kaşıntı ve dökülmeler tehlikeli midir?
Kaşıntı ve cilt dökülmeleri olarak da görülebilen alerjik durumlar, bazen acil müdahale gerektirebilir:
Anjiyoödem ve Nefes Darlığı: Dudak, göz kapakları veya boğazda şişlik varsa acil tıbbi yardım gerekir.
İlaç Alerjileri: Yeni başlanan bir ilaç sonrası yaygın döküntü ve kaşıntı geliştiyse doktora danışılmalıdır.
Kurdeşen (Ürtiker): Ani başlayan, kabarık ve kaşıntılı lezyonlar çoğunlukla alerjik bir süreci gösterir. Ancak semptomlar uzun süre devam ederse, altta yatan başka sağlık sorunları araştırılmalıdır.
Ciltte kaşıntıya eşlik eden belirtiler nelerdir? Ciltte kaşıntı, kızarıklık, döküntü ve kabarma
Kızarıklık: Kaşıntıya eşlik eden kızarıklık sıklıkla inflamatuar veya alerjik sürecin göstergesidir.
Kabarma ve Kabarcıklar: Temas dermatiti ve diğer dermatit çeşitleri (egzama gibi), uyuz ve viral enfeksiyonlar bu tabloya neden olabilir.
Kuruluk: Özellikle soğuk havalarda artan cilt kuruluğu, kaşıntının en yaygın sebeplerinden biridir. Kuru ve kaşınan cilt kanamaya da yatkın oacağından kaşınmamalıdır.
Ciltte kaşıntı ve döküntüler ne zaman tehlikelidir?
Yaygın, simetrik döküntüler: İlaç reaksiyonları veya viral hastalıklar olabilir.
Ağrılı ya da yanma hissi ile birlikte döküntü: Zona gibi sinir kökenli hastalıklar düşünülebilir.
Ateş, halsizlik ve döküntü: Sistemik enfeksiyon veya ciddi alerjik reaksiyonlar açısından değerlendirilmelidir.
Ciltte kaşıntı nasıl geçer?
Nemlendirici Kullanımı: Kuruluğu azaltarak cilt bariyerini destekler.
Soğuk Uygulamalar: Kaşıntıyı hafifletmek için kısa süreli soğuk kompresler etkili olabilir.
Antihistaminik Tedaviler: Alerjik kaşıntılarda hekim onayıyla kullanılabilir. Evinizde halihazırda bulunan antihistaminikleri (alerji ilaçlarını) kullanmadan önce eczacınıza ve doktorunuza danışmayı unutmayın.
Topikal Kremler (deri kremleri): Doktorunuz kortikosteroid içeren kremler reçeteleyebilir, doğru kullanımı ve sıklıkla görülen yan etkileri yaşamamak için doktor reçetenizden ve eczacınızın önerilerinden dışarı çıkmamalısınız. Bazı bitkisel içerikli rahatlatıcı kremler geçici rahatlama sağlayabilir.
Pirokton Olamin: Antimikrobiyal ve antiinflamatuvar özelliklere sahip bir bileşiktir. Özellikle seboreik dermatit, egzama ve kaşıntılı cilt hastalıklarında etkili olduğu bilinmektedir. Pirokton olamin, serbest radikalleri baskılayarak ciltteki inflamasyonu hafifletir ve kaşıntıyı azaltır. Aynı zamanda ciltteki mikrobiyal dengenin sağlanmasına katkıda bulunur. Non-steroid yapıda olması nedeniyle hassas ciltlerde ve uzun süreli kullanımlarda tercih edilen bir içeriktir.
Blue Cap ürünlerinin etken maddesi Pirokton Olamin'dir.
Altta Yatan Nedenin Tedavisi: Kaşıntının temel sebebine yönelik tedavi yapılmadan tam iyileşme beklenemez.
Çocuklar için uygulanacak ürünler veya tedavi seçenekleri öncesinde mutlaka dermatolog veya pediyatrist görüşü alınmalıdır.
Ciltte kaşıntı hangi hastalıkların belirtisidir?
Ciltte kaşıntı ve beraberinde görülen kızarıklık, kabartılar, kuruluk ve morarmalar genellikle alerjik reaksiyonlar veya cilt hastalıkları sebebiyle ortaya çıkar. Bazı belirtiler sistemik hastalıkların (böbrek yetmezliği, tiroid hastalıkları, psikiyatrik durumlar, vb) da belirtileri olsa da kesin tanıyı koyabilmek için mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Eğer geçemeyen, inatçı ve hayat kalitenizi düşüren kaşıntılar yaşıyorsanız, en kısa sürede aile hekiminize veya dermatoloji uzmanınıza danışmanız gerekir.
Şeker hastalığı (diyabet) ciltte kaşıntı yapar mı?
Evet, diyabet, yani şeker hastalığı, ciltte kaşıntıya neden olabilir. Bunun başlıca sebepleri:
Kuruluk: Kan şekeri seviyesindeki dalgalanmalar cildin doğal nemini kaybetmesine yol açabilir.
Mantar Enfeksiyonları: Diyabetik bireylerde mantar enfeksiyonlarına yatkınlık arttığı için kaşıntı sık görülür.
Diyabetik Nöropati: Sinir hasarına bağlı olarak kaşıntı duyusu artabilir.
Kan şekeri kontrolü, hijyen, düzenli nemlendirme ve doktor takibi diyabet kaynaklı cilt kaşıntılarını önlemede çok önemlidir.
Kaşıntıya iyi gelen uçucu yağlar nelerdir?
Lavanta, çay ağacı, nane yağı gibi uçucu yağlar, kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olabilecek yatıştırıcı özellikler taşır. Fakat yanlış kullanımları tahrişe, daha fazla kaşıntıya, hatta yanıklara neden olabilir.
Hani uçucu yağlar ciltte kaşıntıya iyi gelir?
- Tıbbi nane uçucu yağı (Mentha x Piperita oleum)
- Alman papatyası uçucu yağı (Chamomilla recutita oleum)
- Çay ağacı yaprağı uçucu yağı (Melaleuca alternifolia folium oleum)
- Tıbbi lavanta uçucu yağı (Lavandula angustifolia oleum)
- Itır uçucu yağı (Pelargonium graveolens flos oleum)
- Limon otu uçucu yağı (Cymbopogon citratus oleum)
Peki cilt kaşıntısında uçucu yağları nasıl kullanmalıyız?
1. Asla direkt cildimize sürmemeliyiz. Uçucu yağlar çok konsantre oldukları için cilde direkt sürüldüklerinde faydadan çok zarara neden olurlar.
2. Yalnızca eczanelerde satılan uçucu yağları kullanmalıyız. Esans vb. adlarla satılan, içeriği seyreltilmiş ve klinik çalışmaları yapılmamış yağları asla cildimize, özellikle bebek ve çocukların cildine sürmemeliyiz. Bu tür ürünleri temizlik esnasında kullanabiliriz, örnek olarak paspas sularına az miktarda katarak hoş koku elde edebiliriz.
3. Peki uçucu yağları cildimize nasıl süreriz? Ancak seyrelterek sürebiliriz. Evinizde halihazırda bulunan soğuk sıkım zeytinyağı veya hindistan cevizi yağını kullanabilirsiniz. Aynı zamanda jojoba, ve tatlı badem gibi yağları da kullanabilirsiniz.
4. Uçucu yağları ne kadar seyreltmeliyiz? Özellikle ilk defa kullanacaksak, 100 mL'ye 5-10 damlayı geçmeyecek şekilde seyreltme işlemi uygulamalıyız. Sonrasında iyice çalkalamalıyız. Amber veya mavi şişe kullanmalı ve direkt güneş ışığından uzakta tutmalıyız.
Ciltte kaşıntı, basit bir alerjik reaksiyondan da kaynaklanabildiği gibi, ciddi hastalıkların belirteci de olabilir. Eğer kaşıntınız ısrarcıysa, kaşıntıya neden olabilecek faktörleri gözden geçirin. Alerjik tepki vermenize neden olabilecek faktörlerin listesini çıkarın ve bu faktörlerden uzaklaşın. Kaşıntınız geçmiyorsa, kaşıntınız sizi gece uyutmuyorsa veya cildiniz kaşımaktan yara olduysa, en kısa sürede aile hekiminize veya dermatoloğunuza danışın.